Theo thống kê của ngành Y tế, năm 2016, Việt Nam có gần 4.600 ca phá thai tuổi vị thành niên (VTN) trong tổng số gần 266 nghìn ca phá thai trên cả nước. Việc phá thai ở tuổi VTN không an toàn, dễ mang lại những biến chứng, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe. Cung cấp kiến thức về giới tính, cách phòng tránh thai là biện pháp giúp trẻ em gái, nhất là trẻ em gái VTN làm chủ bản thân, phát triển an toàn, khỏe mạnh.
Thẳng thắn với chuyện “nhạy cảm”
Sáng thứ 2 ngày 2-10, hơn 1.200 học sinh trường THPT Lê Quý Đôn dự sinh hoạt dưới cờ thường kỳ đầu tháng. Hôm nay buổi sinh hoạt dưới cờ đặc biệt hơn bởi học sinh toàn trường cùng tham gia buổi truyền thông về chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) do bác sĩ Trịnh Thị Thanh Viễn, Trưởng khoa Vị thành niên thanh niên Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản thành phố trình bày. Trước phần truyền thông của bác sĩ, các đoàn viên nhà trường trình diễn một số tiểu phẩm liên quan đến chủ đề SKSS. Các em không ngần ngại đưa cả vấn đề phòng tránh thai, giới tính vào từng tiểu phẩm. Tham gia truyền thông, giao lưu cùng học sinh toàn trường, bác sĩ Thanh Viễn đưa ra nhiều câu hỏi, nói thẳng, nói thật về vấn đề sinh dục, sinh sản, cách phòng, tránh thai ngoài ý muốn. Bác sĩ cũng đề nghị các đội tham gia chơi xử lý những tình huống “nhạy cảm” khiến các em đỏ mặt, ngượng ngập như thực hành đeo và tháo bao cao su an toàn bằng dụng cụ mô phỏng, sử dụng thuốc tránh thai thế nào cho đúng cách. Nhiều học sinh trả lời đúng các câu hỏi về kiến thức sinh sản như cách phòng, tránh thai, những tình huống dẫn đến có thai ngoài ý muốn… Qua tham khảo ý kiến, phần lớn học sinh nhà trường cho rằng, cần nói thẳng, nói thật về những vấn đề “nhạy cảm” tuổi VTN thường gặp, kể cả vấn đề tình dục, phòng tránh thai. Quan điểm “vẽ đường cho hươu chạy” hiện không còn phù hợp mà nên nghĩ thà vẽ đường để hươu chạy đúng (biết cách phòng tránh thai, sinh hoạt tình dục an toàn) còn hơn để cho hươu chạy vào bụi rậm gây hậu quả!
Chị Trần Thị Ninh, Bí thư Đoàn trường THPT Lê Quý Đôn cho biết: “Học sinh của trường đều ở độ tuổi VTN, tỷ lệ học sinh nữ nhiều hơn học sinh nam. Thông qua các buổi truyền thông, Đoàn thanh niên cùng nhà trường mong muốn trang bị cho các em thêm nhiều kiến thức bổ ích về chăm sóc SKSS, nhất là các bạn nữ”. Hiện nay, có nhiều cách để các em học sinh tìm hiểu kiến thức về giới tính như qua sách báo, mạng in tơ nét. Song không phải bạn trẻ nào vào mạng in tơ nét cũng biết chọn lọc thông tin nên việc truyền thông trực tiếp rất quan trọng, trong đó cha mẹ, thầy cô giáo, người thân của trẻ là những người có thể giúp đỡ trẻ tốt nhất. Em Nguyễn Thị Khánh Huyền, lớp 11B2 nêu ý kiến: “Chúng em cần được chia sẻ kiến thức về giới tính, về tình bạn, tình yêu, tình dục từ những người có kinh nghiệm và trách nhiệm. Cha, mẹ, thầy cô giáo là những người chúng em tin tưởng nhất để gửi gắm những tâm sự ở lứa tuổi “chưa lớn nhưng không còn bé” này”.
Cùng chung trách nhiệm
Thống kê của Chi cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình thành phố, hằng năm, tỷ lệ giới tính trẻ trai sinh ra thường nhiều hơn trẻ gái một chút. Tuy nhiên khoảng 10 năm trở lại đây, tỷ lệ này ngày càng có khoảng cách rộng dẫn đến mất cân bằng giới tính khi sinh. Ở Hải Phòng, có những địa phương số trẻ em trai sinh ra/số trẻ em gái sinh ra ở mức 130-150/100 như tại huyện Kiến Thụy. Điều này sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho cả một thế hệ khi dư thừa nhiều nam thanh niên, thiếu nữ thanh niên khi bước vào độ tuổi kết hôn. Hậu quả có thể nhìn thấy ngay là gia tăng nạn hiếp dâm, có thể sẽ phải “nhập khẩu” cô dâu như một số quốc gia hiện nay… Để trẻ em, trẻ vị thành niên phát triển toàn diện, nhất là trẻ em gái, cần sự quan tâm, cùng chung trách nhiệm của gia đình, nhà trường, xã hội ở mọi hoàn cảnh, mọi môi trường.
Anh Vũ Văn Phòng ở thôn 1, xã Liên Khê, huyên Thủy Nguyên cha của 2 bé gái trong tuổi VTN cho biết: “Cha mẹ cần đặc biệt quan tâm đến con cái nhất là khi con bắt đầu dậy thì, ở tuổi VTN, kịp thời chia sẻ, giúp con hiểu biết thêm các kiến thức về giới tính. Cha mẹ phải là người tạo niềm tin cho các con để con tâm sự mỗi khi có khúc mắc và hướng dẫn con giải quyết những rắc rối đầu đời”. Cô giáo Vũ Thị Ánh Tuyết, chủ nhiệm lớp 7B8, trường THCS Tô Hiệu quận Lê Chân lưu ý rằng, cha mẹ, thầy cô nên giải thích cho các con rõ ràng các kiến thức về giới tình, tình bạn, tình yêu, tình dục mà không nên có thái độ lấp lửng, trẻ sẽ tò mò. Với trẻ em gái cần được quan tâm hơn bởi dễ để lại hậu quả ngoài ý muốn nếu không được trang bị các kiến thức về sức khỏe sinh sản, các biện pháp phòng tránh thai an toàn. Ở góc độ người làm công tác dân số, chị Vũ Thị Loan, Giám đốc Trung tâm Dân số-Kế hoạch hóa gia đình quận Lê Chân mong muốn, việc trang bị kiến thức về sức khỏe sinh sản, phòng tránh thai an toàn cho trẻ VTN phải là trách nhiệm chung của nhiều ngành như dân số, y tế, các đoàn thể Phụ nữ, Thanh niên nhằm tạo cho các em nhiều cơ hội, môi trường để hiểu biết tốt nhất. Ngày Quốc tế trẻ em gái 11-10 năm nay có chủ đề: “Hãy tạo mọi điều kiện thuận lợi để trẻ em gái tạo dựng và phát huy vị thế xứng đáng trong xã hội”, mong mọi trẻ em gái đều tự tin, sống an toàn, khỏe mạnh để có cơ hội phát huy vị thế của mình./.
Một số hình ảnh
Học sinh trường THPT Lê Quý Đôn hào hứng với buổi truyền thông về sức khỏe sinh sản
Giáo viên trường THPT Lê Quý Đôn giao lưu cùng học sinh khi nói về giới tính, sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên.
Thực hành tình huống “nhạy cảm” đeo bao cao su đúng cách….
Một giờ giáo dục sức khỏe sinh sản tại lớp 7B8, trường THCS Tô Hiệu
(nguồn: Phương Nam, báo Hải Phòng)
